بررسی عملکرد انجمن های ادبی شیراز از سال 1300 تا 1357

• انجمن ادبی اجتماعی شکل گرفته از نویسندگان، پدید آورندگان، شاعران، متخصصان و پژوهشگران آثار ادبی می باشد که حول یک هدف و آرمان مشخص گرد آمده اند. که در زمانهای معین و مشخص تشکیل می شده است، پیشینه تاریخی این محافل به اولین دوره سرایش شعر فارسی برمی گردد. با توجه به نوع فعالیّت هایشان به سه دسته کلی تقسیم می شوند: 1- محافل شعری، که بیشتر به شعر و شعرخوانی توجه شده است؛ 2-- محافل علمی- ادبی، که شعر تنها رکن اساسی آنها نیست و با حضور محققان و پژوهشگران به نقد و بررسی و پژوهش و کندوکاو در متون و آثار و مسائل مربوط به ادبیات می پردازند؛ 3- انجمن های ادبی تلفیقی، که در آنها به هر دو زمینه، برگزاری برنامه های شعر و شعرخوانی و و فعالیّت های دیگر نظیر نقد و بررسی اشعار و آثار ادبی تصحیح متون و پژوهش و کندوکاو در مسائل مربوط به ادبیات پرداخته می شد. • انجمن های ادبی به طور مستمر در گوشه و کنار ایران بر پا می گشتند. شهرهای مهم ادبی ایران که از نظر تشکیل انجمن های ادبی برجسته تر بودند شامل: تهران، مشهد، یزد، اصفهان، تبریز، همدان و شیراز بوده ا ند. تهران و شیراز از نظر تشکیل انجمن های ادبی از گذشته تا حال در میان سایر شهرها از اهمیّت بیشتری برخوردار است. • شیراز به عنوان یکی از مراکز مهم ادب و دارالادب ایران علاوه بر داشتن شاعران بزرگی چون سعدی و حافظ و ... که مدت مدیدی است خاک این خطه خیال انگیز و ادب پرور به نام این اساتید بزرگ شعر و ادب عجین شده است. در زمینه برگزاری این محافل ادبی همواره با شکوه و رونق از گذشته-های دور تا کنون فعالیّت داشته است. • در این پژوهش علاوه بر بررسی و تحلیل عملکرد انجمن های ادبی شیراز در دوره ی پهلوی دوم و عملکرد های هر یک از این اعضای برجسته این انجمن ها، مهم ترین انجمن های ادبی ایران در دوره های مختلف برگزاری خود در مهم ترین شهرهای ایران نیز مورد بررسی و معرفی اجمالی قرار گرفت. • مهم ترین عملکردهای انجمن های ادبی شیراز در دوره پهلوی الف: عملکرد شعری: 1- شاعری 2- شعرخوانی و مشاعره 3- نقد و بررسی اشعار و پرداختن به مسائل مربوط به فنون ادبی 4- قصاید انجمنیه ب: عملکرد فرهنگی: 1- نویسندگی و تألیف کتب و مجموعه های شعری 2- روزنامه نگاری و چاپ نشریات 3- تصحیح، تحشیه و تفسیر متون، آثار و دیوان گذشتگان • انجمن های ادبی شیراز در طی دوره بررسی شده، با فعالیّت های خود در شکل گیری و بهبود سیر ادبیات معاصر و پرورش ذوق های ادبی، ادیبان معاصر شیراز بطور کل در ارتقای ادبیات فارسی نقش داشته اند. • جلوه های گوناگون هم نشینی انجمن های ادبی شیراز در دوره پهلوی دوم 1- منازل ادب دوستان، شاعران و اعضای انجمن ها. 2- آرامگاه شاعران بزرگ شیراز 3- دکان ها و حجره ها و کافه ها 4- مدارس افظیه • فریدون توللی، حمیدی شیرازی، علی اصغرحکمت، عبدالوهاب نورانی وصال، محمد حسین رکن زاده آدمیت، حسن امداد، ناصر امامی، مسعود فرزاد، روحانی وصال، منصور اوجی، منوچهر آتشی، منصور رستگار فسایی، پرویز خائفی از جمله اعضای فعال انجمن های ادبی شیرازبوده اند. نقد و بررسی شعر برای اولین بار در محافل و مجالس ادبی و انجمن های ادبی شکل گرفت و نقدهای انجام شده در این انجمن ها با تکیه بر اصلاحات فنی ادبی به دست آمده از گذشتگان و استحسانی انجام می گرفت. برجسته ترین انجمن های ادبی شیراز در دوره پهلوی 1- انجمن ادبی سالار 2- انجمن ادب فارس 3- انجمن ادبی شب های شیراز 4- انجمن کانون دانش پارس 5- انجمن ادبی صدر 6- انجمن ادبی هدایت 7- انجمن ادبی حافظ 8- انجمن ادبی حافظیه